Medisch leiderschap: het toejuichen, omarmen en benutten van diversiteit.

Column Medisch Leiderschap

Medisch Leiderschap staat voor het inspireren en motiveren van anderen. Op papier staat dat er heel mooi en hoe goed weten wij allemaal dat het vaak in de praktijk anders is. De ander inspireren en motiveren is heel makkelijk als de ander het met ons eens is. Maar hoe gaat het als de ander het niet met ons eens is? De andere mening, de ‘stokpaardjes’ van de ander, die in elke vergadering en in elke besluitvorming weer naar voren komen. Liefst als het bekende ‘deurknopfenomeen’, dus eigenlijk als het agendapunt al behandeld is. Hoe omarm je die andere mening?

Dat begint met die ‘andere mening’, soms gevoeld als weerstand, als informatie te zien. Informatie vanuit het systeem, wat eigenlijk aangeeft dat iets aandacht behoeft. Want de mening of overtuiging van die ene persoon zit meestal ook (gedeeltelijk) bij anderen in het systeem. Als één iemand in de vakgroep een afwijkende mening verkondigt, is het meestal zo dat anderen het (gedeeltelijk) met diegene eens zijn. Vooral de mensen die ervoor kiezen niets te zeggen. Het uitspreken van een afwijkende mening is dus eigenlijk heel waardevol. Als het niet uitgesproken wordt en er geen ruimte komt voor het delen en gehoord worden, gaat al deze informatie (‘ik heb een andere mening, die niet gehoord mag worden’) een eigen leven leiden in het onderbewuste van een groep. Dit noemen wij de onderstroom. Een onderstroom is voelbaar, merkbaar en indien negatief, onveilig voor de hele groep. De wijsheid van een hele groep, nodig om goede, gedragen besluiten te nemen, ontstaat door het groepsbewustzijn (datgene wat zichtbaar, tastbaar, hoorbaar is) en groepsonbewuste samen. Het is dus belangrijk, alles wat er leeft in de onderstroom toe te juichen, te omarmen en te benutten. De groep zal als geheel sterker worden, besluiten zullen meer draagvlak hebben en de mogelijkheden zullen zich uitbreiden wanneer er aandacht is voor de ‘andere mening’. Dus Medisch Leiderschap zou moeten staan voor het toejuichen van diversiteit.

Hoe doe je dit in de praktijk?

Diversiteit benutten vraagt vaak een langzamere besluitvorming waarin recht wordt gedaan aan ieders input, een oprechte interesse in de ander en de overtuiging dat de ander ook iets bij te dragen heeft. Soms moet je hier als groep eerst aan werken.

Welke methoden zijn er vervolgens om ieders inbreng tot zijn recht te laten komen? Nog korte uitleg.

• Nieuwsgierigheid naar de ander.
• Deep Democracy.
• Moreel Beraad.
• Circle way.
• Brilliant Conversation.

Al deze methoden hebben gemeen dat ze het gesprek vertragen en iedereen de kans geven zijn/ haar input te geven. Meestal ontstaat de volgende stap of besluitvorming vanzelf tijdens het gesprek. Het voelt echt als gezamenlijke besluitvorming. Waar het in het begin traag en inefficiënt lijkt, leert de ervaring dat het op de langere termijn veel tijdwinst geeft en leidt tot een betere samenwerking.
Medisch Leiderschap is ruimte geven aan diversiteit, ten behoeve van.

- Moniek de Boer en Angelique van Dam, www.lemniscaap.com