Medisch leiderschap is…invloed uitoefenen in het klein of in het groot

Column Medisch Leiderschap

Bij Medisch Leiderschap wordt vaak gedacht aan bijvoorbeeld leiding geven, afdelingshoofd of manager zijn. Bij Lemniscaap denken wij dat Medisch Leiderschap over veel meer gaat en dat iedere dokter vanuit medisch leiderschap kan handelen. Het begint ons inziens met jouw verlangen voor de gezondheidszorg en met het nemen van verantwoordelijkheid. En dat kan gaan over hele kleine en ook over grote dingen. Zaken die dichtbij je staan, of juist zaken die het grotere geheel betreffen. Hoe beleef je je eigen werk? Welke keuzes maak jij iedere dag? Er is altijd iets te kiezen; als je je omgeving echt niet kan veranderen, kan je altijd je houding veranderen (Maya Angelou). Zo is invloed uitoefenen altijd mogelijk.

Om constructief invloed uit te oefenen zul je vanuit reactief naar proactief moeten bewegen. Terwijl het heel verleidelijk kan zijn om in de hectiek van alle dag ook als arts reactief te reageren en daarmee in de dramadriehoek terecht te komen. Bijvoorbeeld in de rol van ‘slachtoffer’, als we klagen, onszelf zielig vinden en de ander tot ‘schurk‘ maken. Of als ‘redder’, wanneer we geloven dat wij de enige zijn die iets op kunnen lossen en we geen vertrouwen hebben in de ander. En tot slot als ‘aanklager’ wanneer we vinden dat de ander het allemaal verkeerd doet en dat wij de enige zijn die het goed zien. Vanuit deze drie posities krijg je weinig constructiefs voor elkaar. Werkelijk invloed uitoefenen is mogelijk vanuit Medisch Leiderschap. De Medisch Leiderschaps driehoek© geeft je andere keuzes dan de dramadriehoek: Daarin stel je je op als ‘proactieve initiatiefnemer’, ‘assertieve medespeler’ en/of ‘zorgzame coach’. Bijvoorbeeld in je individuele manier van werken, of in je eigen houding ten opzichte van wat er om je heen gebeurt. Daarvoor is het nodig om zo af en toe te reflecteren, om met rust en afstand naar je eigen situatie te kijken. Dit kan je zelf doen of ook bijvoorbeeld met behulp van collega‘s. Die afstand helpt om te kunnen zien hoe je van de Dramadriehoek in de Medisch Leiderschapsdriehoek kan stappen. En dan betekent Medisch Leiderschap dat je kiest voor deze proactieve rollen om vanuit je verlangen voor de gezondheidszorg jouw verantwoordelijkheid te nemen. In grote en/of kleine zaken. Welke keuzes ga jij maken?

- Moniek de Boer en Angelique van Dam, www.lemniscaap.com