Voorwoord VNVA nieuwsbrief juli 2025

Intentie

De laatste nieuwsbrief alweer voor de zomer die een bewogen academisch jaar afsluit. Een jaar waarin wij als Vereniging van Nederlandse Vrouwelijke Artsen samenwerkingen aangingen om inclusieve zorg op een veilige werkplek te waarborgen.

Systemen die opgetuigd zijn om ‘the reference man’ goed te onderzoeken en bedienen op weg naar de top, piepen en kraken in de voegen. Ook in de zorg staan we voor grote uitdagingen om op zijn minst onze afgelegde Eed van Hippocrates, primum non nocere, niet te breken. Onderzoek moet met een intersectionele blik gedaan worden, kennis hiaten en gezondheidskloof meten gedicht en overbrugd.

Op micro- en mesoniveau zijn er voldoende stemmen en initiatieven. Die onderstroom is wel in beweging. Op macroniveau waren er een aantal grote en inspirerende congressen, goede intenties werden omgezet in woorden en beleidsvoorstellen. Maar ook harten werden geraakt. Er is hard gewerkt aan het Zorgmanifest van regeringscommissaris seksueel geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag Marriëtte Hamer. Ook de voorzitter van Nationaal Coördinator Discriminatie & Racisme Rabin Baldewsingh sloot een indrukwekkende conferentie af met klinkklare voorstellen voor de politiek, die vooral investeren in een SAMENleving.

Als VNVA worden we gedreven door verhalen van vrouwelijke collega’s en dienen we hun belangen. Voor ons zijn statistieken over (seksueel) grensoverschrijdend gedrag, racisme, de loonkloof, ongelijke behandeling en kansen of sekse- en gendersensitieve geneeskunde een bevestiging, of eerder topje van een spreekwoordelijke ijsberg. Opmerkelijk is het toch wel hoe Nederland in internationale lijsten steeds minder progressief en inclusief is in vergelijking tot omliggende landen. Een treurige 43^e plek op de World Gender Gap Index haalde mainstream nieuws niet. Een alternatief werd opgetekende door Lisa Loebb, cabaratier en auteur met haar column. ¹ Nederland denkt liberaal te zijn en viert graag een regenboog feestje, maar bungelt op de Rainbow Index van ILGA-Europa op een 13^e plek. Mounir Samuels, politicoloog en auteur werpt hier een kritische blik op. ²

Met alle geopolitieke ontwikkelingen om minderheden te ontmenselijken, gun ik ons als zorgprofessionals dat juist wij heel hard blijven werken om juist wél de mensen te zien tegenover ons of in dat ziekenhuisbed. De intentie moet toch zijn dat wij iederéén de best mogelijke zorg leveren ongeacht gender, culturele of religieuze achtergrond, klasse of seksuele oriëntatie?

Maar zoals Frances Frei & Anne Morris in hun podcast ‘Fixable’ ook al benoemde, bestaat een week niet voor niets uit 5 werkdagen en 2 weekenddagen.³ Een van de evident aangetoonde oorzaken voor opbranden is ‘altijd aan staan’. Met een zomer voor de deur ga ik mij meer verdiepen in ‘intentional disconnection’, te weten recuperatie tijd als individu. Ook ga ik kijken naar verdere inrichting van hoe je als team (op je werk of privé met partner/familieleden) altijd ‘aan’ kan staan maar als individu ook even uit mag staan.

Mooie zomer, wij zien elkaar daarna weer!

Geneviève Koolhaas-Martis

Voorzitter VNVA

PS: Leestip om buiten je artsen bubbel te kijken en te leren van stemmen die we anders niet zo vaak horen, is het inspirerende boek van Toine Lagro-Janssen “Lessen uit het leven van vrouwelijke huisarts”.

Bronnen

1. Lisa Loebb, “Nederlands naar plek 43 voor gendergelijkheid”, druktemakerscolumn https://youtu.be/aaylwjKYEEU?feature=shared
2. Mounir Samuel, “Nederland schrijft allang geen roze geschiedenis meer, integendeel” https://www.winq.nl/nederland-schrijft-allang-geen-roze-geschiedenis-meer-integendeel/299677
3. TED podcast Fixable, Frances Frei & Anne Morris “Unsollicited advice; how to get your mojo back at work” https://podcasts.apple.com/nl/podcast/unsolicited-advice-how-to-get-your-mojo-back-at-work/id1677016372?i=1000714126628