Ken jezelf, coach jezelf
Gerecenseerd door: Marga Gooren
LannooCampus, mei 2015. Ean: 9789401426077
Recensie ‘Ken jezelf, coach jezelf’
‘Ken jezelf, coach jezelf’ van Ellen Evenhuis is op het eerste gezicht een hip, praktisch en aantrekkelijk boek om mee aan de slag te gaan. Iedere paragraaf begint met een tekening en daaronder de bijbehorende tekst.
In het eerste, grootste, hoofdstuk wordt het basismodel van ‘wie ben ik’ stap voor stap opgebouwd. Je ‘bent’ je onbewuste zelf en een klein beetje je bewuste (de verhouding is 95-5). Je ‘hebt’ je gedachten, gevoelens en gedrag (dat ‘ben’ je niet). Hoofdstuk 2 legt uit hoe je meer jezelf kunt zijn: door jezelf te accepteren, te observeren en vervolgens jezelf te ontwerpen en te oefenen, verander je en wordt je meer jezelf.
De veel kortere hoofdstukken 3 en 4 laten zien hoe je in relaties staat, hoe je samen kunt ‘zijn’ en hoe je samen meer jezelf kunt zijn door feedback te vragen, te geven en te communiceren.
Het model dat Ellen Evenhuis gebruikt is met name door de gebruikte tekeningen heel inzichtelijk en makkelijk te onthouden. De beginselen van mindfulness en cognitieve gedragstherapie waar het op is gebaseerd zijn duidelijk herkenbaar.
Op de achterflap staat dat dit model je op luchtige wijze leert met jezelf aan de slag te gaan. Dat heeft de schrijfster heel letterlijk opgevat. Alle uitleg blijft wel heel abstract en oppervlakkig. Bijvoorbeeld het mindfulness-principe van de automatische piloot: dat wordt in een paar zinnen uitgelegd, met de opmerking dat een automatische piloot ook nuttig kan zijn. Het ontbreken van concrete, uit het leven gegrepen, voorbeelden van de voor- en nadelen maakt dat het niet ‘pakt’, dat het niet herkenbaar is.
Daarnaast schept de schrijfster verwarring. In haar inleiding stelt ze dat ‘Ken jezelf, coach jezelf’ geen zelfhulpboek is. Dat zou je op grond van de titel en de oefeningen in het boek wel verwachten. Deze verwarring is zichtbaar in de vragen en opdrachten, die de oefeningen vormen. Sommigen zijn heel praktisch en makkelijk uitvoerbaar (bijvoorbeeld de vier vragen van Byron Katie of een lijst met energiegevers opstellen). Anderen zijn onduidelijk en kort door de bocht. De oefening ‘Acceptatie’ adviseert om ‘wanneer je zover bent, het besluit te nemen de situatie precies zo te laten zijn zoals hij is’. Dat klinkt mooi, maar hoe doe je dat? Bij de verdieping van deze oefening vermeldt de schrijfster dat er ‘allerlei specifieke boeken, workshops en trainingen op dit gebied zijn’. Voorbeelden of links ontbreken en waren een nuttige toevoeging geweest.
Al met al is ‘Ken jezelf, coach jezelf’ een aardig, mooi vormgegeven boekje met een handig model voor hoe wij als mensen in elkaar zitten. Om jezelf te coachen en regie over jezelf en je relaties te krijgen biedt het helaas te weinig goede handvaten.
- Marga Gooren, coach voor vrouwelijke artsen en huisarts n.p.
